VİOP Nedir?
Açılımı: Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası
VİOP, vadeli sözleşmelerin alım satımının gerçekleştirildiği bir piyasadır ve Borsa İstanbul bünyesinde hizmet vermektedir.
Vadeli İşlem (Futures Contract) Sözleşmesi Nedir?
Vadeli işlem (Futures), bir sermaye piyasası aracını ileri bir tarihte önceden belirlenen bir fiyattan alma veya satma hakkı veren sözleşmelerdir.
VİOP Tarihi
• 2005: Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası (VOB) adı altında İzmir merkezli olarak işlem görmeye başlamıştır.
• 3 Mayıs 2013: Borsa İstanbul, VOB'un %100 hissedarı olmuştur.
• 5 Ağustos 2013: VOB-VİOP birleşmesi gerçekleşmiş ve Türkiye'deki tüm vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri VİOP çatısı altında tek platformda işlem görmeye başlamıştır.
VİOP’ta İşlem Gören Ürünler
• Pay Vadeli İşlem ve Opsiyon Sözleşmeleri
• Endeks Vadeli İşlem ve Opsiyon Sözleşmeleri
• Döviz Vadeli İşlem Sözleşmeleri
• Kıymetli Madenler Vadeli İşlem Sözleşmeleri
• Emtia Vadeli İşlem Sözleşmeleri
• Enerji Vadeli İşlem Sözleşmeleri
• Yabancı Endeksler Vadeli İşlem Sözleşmeleri
• Dolar/TL (USDTRY) Opsiyon Sözleşmeleri
VİOP’ta İşlem Saatleri
Borsa İstanbul bünyesindeki Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası (VİOP) üzerinde işlemler, farklı sözleşme türlerine göre belirlenmiş seans saatlerinde gerçekleştirilmektedir. İşlem saatleri şu şekildedir:
Pay Vadeli İşlem ve Opsiyon Sözleşmeleri: Hafta içi her gün 09.30 - 18.10 saatleri arasında işlem görmektedir.
Diğer Vadeli İşlem ve Opsiyon Sözleşmeleri: Hafta içi her gün 09.30 - 18.15 saatleri arasında işlem yapılabilmektedir.
Bu saatler dışında herhangi bir işlem gerçekleştirilmesi mümkün değildir. Yatırımcılar, işlem saatleri içerisinde alım-satım yapabilir ve açık pozisyonlarını yönetebilirler.
Kod
Açıklama
F_
Sözleşme grubu (Vadeli İşlem Sözleşmeleri)
XAUTRY
Dayanak varlık kodu (Gram TL)
M
Mini sözleşme bilgisi kodu
0317
Vade Tarihi (Mart 2017)
Kod
Kaldıraç Oranı
Kontrat Büyüklüğü
Fiyat Adımı
DOLAR/TL
9
1000 USD
0.0001
EURO/TL
9
1000 EUR
0.0001
EURUSD
35
1000 EUR
0.0001
ALTIN ONS
15
1 ONS
0.05
ALTIN GR
8
1 GRAM
0.01
BIST30
11
ENDEKS*10
0.025
Sözleşme Kodları
VİOP’ta işlem gören sözleşmelerin her birinin ayrı bir tanımlaması vardır. Sözleşme kodları, dayanak varlığın çeşidine, vade tarihine ve sözleşme türüne göre değişiklik gösterir.
• 2005: Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası (VOB) adı altında İzmir merkezli olarak işlem görmeye başlamıştır.
• 3 Mayıs 2013: Borsa İstanbul, VOB'un %100 hissedarı olmuştur.
• 5 Ağustos 2013: VOB-VİOP birleşmesi gerçekleşmiş ve Türkiye'deki tüm vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri VİOP çatısı altında tek platformda işlem görmeye başlamıştır.
VİOP’ta Teminat ve Kaldıraç
Teminat miktarı ve kaldıraç oranları piyasa koşullarına göre değişiklik gösterebilir.
Örnekler
Örnek 1: Dolar/TL’de 5 kontrat uzun pozisyon aldığımızı varsayalım.
Uzlaşma Fiyatı: 3.7120
USDTRY Kapanış Kuru: 3.7520
Yatırımcı gün sonunda (3.7520 – 3.7120 ) x 5 = 200 TL kar elde eder.
Örnek 2: Dolar/Ons altın sözleşmesinde 1220 USD’den 20 adet uzun pozisyon aldığınızı varsayalım.
Uzlaşma Fiyatı: 1260 USD
USDTRY Kapanış Kuru: 3,7300 TL
Yatırımcı gün sonunda (1260-1220) x 20 = 800 USD kar elde eder. Günlük karın TL cinsinden değeri ise 2.984 TL’dir. (800 USD x 3,7300 = 2.984 TL)
Vadeli İşlem Avantajları
Kaldıraç
VİOP’ta kaldıraç kullanarak düşük teminatlar ile yüksek işlem hacimlerine ulaşabilirsiniz.
Swap Bedeli Yok
VİOP’ta gerçekleştireceğiniz işlemlerde, vade süresi boyunca pozisyonunuzu taşıma bedeli ödemeden devam ettirebilirsiniz. Özellikle uzun vadeli yatırım düşünen yatırımcılar için swap bedellerinin olmayışı önemli bir avantajdır. Ayrıca, VİOP hesabınızda bulunan teminatlarınız, pozisyonda olsanız dahi Takas İstanbul tarafından günlük repo oranlarından nemalandırılacaktır.
Erişim Kolaylığı
VİOP, internetin olduğu her yerden rahatlıkla erişilebilecek bir piyasadır. Akıllı telefon uygulamaları sayesinde hem analiz ve yorumlara hem de piyasaya rahatlıkla erişilebilir, bu sayede her an emir vererek fiyat hareketlerinden kâr elde etmek mümkün hale gelir.
Riskten Korunma
Vadeli işlem piyasası, bir sermaye aracının ilerleyen dönemlerde meydana gelebilecek ani fiyat değişimlerinden korunmak için de uygun bir piyasadır. Spot piyasadaki riskini azaltmak isteyen yatırımcılar, farklı vadelerde VİOP’ta pozisyon alarak risklerden korunabilirler.
